VC papier - 26 januari 2023

Flodderkous, habbezak, slodder, labberlot, palter, klungel, prachtige (verlaten) synoniemen voor de sloddervos. Misschien woorden die in het hoofd van de Rotterdamse rechter op kwamen in de zaak niet lang geleden, waarin onduidelijk was gebleven wie nu de werkgever was. In de arbeidsovereenkomst, de loonstroken en de ontslagbrief was X als werkgever vermeld, maar in de bovenhoek van genoemde documenten stond ook een logo en handelsnaam van Y. En  het KvK-nummer op de arbeidsovereenkomst en in de ontslagbrief bleken ook van Y. Omdat het wettelijk verplicht is om ingeschreven te staan in het Handelsregister van de Kamer van Koophandel, achtte de rechter het KvK-nummer van doorslaggevende betekenis. Niet X, maar dus Y was voor de rechter in de zaak voor hem te beschouwen als de werkgever. Andersluidend verweer van deze werkgever werd verworpen.

We zien het vaker, het slordige gebruik van logo´s en kvk-nummers van gelieerde rechtspersonen op algemeen binnen een groep gebruikte documenten. Pas daarmee op.

De zieke medewerker die niet kon re-integreren en bij einde contract zijn opgebouwde vakantiedagen uitbetaald wenst te zien, dat blijft voor sommige werkgevers moeilijk te verteren. Daarover wordt nog steeds geprocedeerd. Onlangs werd in een zaak geoordeeld over zo´n kwestie. De werknemer stelde kortweg dat vakantiedagen tijdens ziekte alleen met instemming van de werknemer als vakantiedagen mogen worden aangemerkt. En die toestemming had hij niet gegeven. Ook gold de wettelijke vervaltermijn van 6 maanden niet, omdat de werknemer die dagen redelijkerwijs niet had kunnen opnemen. Dat ging de werkgever te ver. De werknemer was notabene meerdere keren zonder toestemming van de werkgever of zelfs maar overleg met de bedrijfsarts naar het buitenland gegaan voor familieaangelegenheden (samen met zoonlief bij paardrijwedstrijden).

De rechter maakt korte metten met het gevoel van onrecht bij de werkgever. Bovenwettelijke vakantiedagen hebben een verjaringstermijn van 5 jaar, net als wettelijke dagen als de werknemer heeft aangetoond dat hij niet in staat was geweest om zijn vakantieaanspraken te benutten. De volledig arbeidsongeschikte werknemer had bovendien volgens de rechter voldoende duidelijk gemaakt dat het verblijf in het buitenland met recuperatie absoluut niets van doen had gehad.

Recht sluit niet altijd gelijk aan bij het buikgevoel.

Het is maar half waar dat de wet werknemers altijd beschermt. Werkgevers die dat roepen vergeten vaak dat zij gezaghebber zijn. Werkgevers kunnen (of moeten) gezag voeren. Bijvoorbeeld door goed redelijke instructies te geven. Doet een werkgever dat en een werknemer volgt deze niet op, dan kan ontslag op staande voet soms echt worden toegewezen. Zoals onlangs weer bleek in een zaak waarin een werkgever op een schip zijn chef-kok had geïnstrueerd om voor alle zaken die te maken hebben met het schip alleen contact te zoeken met X of Y. Die instructie had te maken met het belang van de werkgever om geen geruchten over het schip te verspreiden en onrust en spanning op het schip te voorkomen. Iets wat kennelijk snel op de loer ligt op een schip met allemaal verschillende werknemers, zoals beveiligers, technici en het keukenpersoneel en ook bewoners (vreemdelingen met verschillende achtergronden). Dan is het volgens de werkgever van groot belang dat er overzicht en regie wordt gehouden. En daarom moest de chef-kok zich voor bepaalde zaken zich wenden tot de twee aangewezen personen. Hierover was een vergadering geweest. En dit was in een persoonlijk gesprek herhaald. Omdat de chef-kok vervolgens in strijd hiermee de keukenhulp een hutsleutel had gegeven, is hij door de werkgever terecht ontslagen op staande voet.
Dat de werknemer weleens had begrepen dat er mogelijkheden waren voor personeel om op het schip te overnachten, dat de chef-kok de sleutel zelf niet had gegeven maar slechts navraag had gedaan naar de mogelijke beschikbaarheid van een sleutel, dat ze de keukenhulp had gezegd om zelf wel even om toestemming te vragen, dat de instructies niet schriftelijk waren gegeven, dat niet eerst een waarschuwing was gegeven, het maakte voor de rechter niet (voldoende) uit: De chef-kok had de vraag niet voorgelegd aan de aangewezen personen en daarmee was gehandeld in strijd met de kort daarvoor gegeven instructie. De chef-kok had bovendien direct tegen de keukenhulp moeten zeggen dat zij geen bevoegdheid had om iets te zeggen over de beschikbaarheid van een hut op het schip. De rechter was van oordeel dat de chef-kok het belang en het gewicht van de instructie voldoende had moeten begrijpen, als leidinggevende. Zij was juist ook in die positie betrokken bij de besprekingen over de gang van zaken op het schip.

Dus, een ontslag op staande voet is een uiterste middel, dat slechts mag worden gegeven bij een dringende reden, waarbij alle omstandigheden van het geval moeten worden beoordeeld, maar dit betekent niet dat een belangrijke instructie kan worden genegeerd.